Erbo-de-sant-Cristòu
Actaea spicata
Ranunculaceae
Noms en français : Actée en épi, Christophorienne.
Descripcioun :L'erbo-de-sant-Cristòu es uno planto pulèu grando que trachis dins li bos fre e umide de mountagno. Fai de gràndi fueio coumpausado de fueioun descoupa. L'enflourejado en grapo caup de pichòti flour que se vèi subretout lis estamino. Douno, tre l'estiéu, de grapo de fru negre e redoun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Es uno planto empouisounanto, subretout li fru que caupon de proutouanemounino, d'eterouside e uno essènci. La planto pòu èstre mourtalo (aperaqui 10 fru) emé arrèst cardia. La racino èi vióulament purgativo. A passa tèms a servi pèr tua li pesou, aro s'utiliso soulamen en oumeoupatìo.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Actaea
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 2
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2300 m
Aparado : Noun
Remarco :
Abriéu à jun
Liò : Bos fres
- Gaudre
- Palun de mountagno
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Actaea spicata L., 1753
Erbo-di-rascas
Plumbago europaea
Plumbaginaceae
Àutri noum : Erbo-enrabiado, Bagoun, Erbo-de-la-rougno, Erbo-di-couquin, Malo-erbo.
Noms en français : Dentelaire, Malherbe.
Descripcioun :L'erbo-di-racas, mens coumuno qu'à passa tèms, trachis en ribo de camin, i pèd de muraio e dins lis escoumbre ounte flouris amé de poulìdi flour vióuleto, à la fin de l'estiéu. Es uno planto eisado de recounèisse emé si flour e si fru pegous qu'arrapon li péu e li teissu.
Usanço :Èi couneigudo au nostre pèr garris la rasco. Ramentèn qu'aquesto malautié de pèu e de péu s'aprèn à de champignoun coume Microsporum canis. Freta la bèsti emé d'òli de bagoun (adouba en fasèn bouli la planto dins l'òli). Se dis peréu qu'en mastegant la racino, apaisso li ràbi de dènt (erbo-enrabiado)-TdF. Pamens se n'en fau mesfissa que fretado sus la pèu pòu douna d'enflamacioun.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plumbago
Famiho : Plumbaginaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 8 à 12 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Avoust à óutobre
Liò : Camin
- Muraio
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Plumbago europaea L., 1753